پایداری و بسته‌بندی هوشمند چقدر به‌هم مرتبط هستند و آینده مشارکت بین این دو حوزه چیست؟ اندرو مانلی، مدیر ارتباطات AIPIA، به این موضوع می‌پردازد. پایداری کلمه پیچیده‌ای است که موضوع بسیار پیچیده‌ای را منعکس می‌کند. تعریف پایداری به‌عنوان یک مفهوم واحد کمی شبیه تلاش برای توضیح بسته‌بندی هوشمند به‌عنوان یک فناوری واحد است. اما در حالی که هر دو چند‌وجهی هستند، سازگاری یا عدم سازگاری آنها با یکدیگر، برای مدتی طولانی ذهن متخصصان بسته‌بندی و پایداری را به خود مشغول کرده است.
بسته‌بندی پایدار این اصطلاح عموماً می‌تواند به‌معنای «بازیافت آسان‌تر»، «ساخته شده از منابع تجدیدپذیر یا کمپوست‌پذیر»، «استفاده از منابع کمتر» باشد و اکنون شامل یک گرایش به «استفاده مجدد» است. برای بسته‌بندی هوشمند، اصطلاحات به دو دسته کلی «فعال» و «هوشمند» تقسیم می‌شوند.
در روزهای اولیه، بسیاری از عناصر بسته‌بندی هوشمند بسیار غیر‌سازگار با محیط زیست تلقی می‌شدند. بنابراین جوهرهای رسانای نقره و مس، برچسب‌های RFID فلزی و پوشش‌های فعال با استفاده از مواد شیمیایی (اغلب با عناصر فلزی مانند نقره) که خواص ضد‌میکروبی داشتند، اما بازیافت آنها را غیرممکن می‌کردند.
مانند بسیاری از چیزها، ساده‌سازی بیش از حد می‌تواند منجر به تصورات نادرست شود. پایدار بودن نباید فقط به بسته‌بندی اشاره داشته باشد. کل محصول و در طول چرخه عمر آن، هدر دادن مواد غذایی اغلب می‌تواند اثرات زیست‌محیطی بسیار بیشتری نسبت به بسته‌بندی داشته باشد.
اجزای بسته‌بندی هوشمند زیادی وجود دارد که می‌توان آنها را استخراج و بازیافت کرد یا با افزایش ماندگاری یا شرایط محصول، کمک زیادی به پایداری آن کرد.
علاوه بر این، فناوری‌های هر دو نوع بسته‌بندی، مانند تفکر در مورد مسیری پایدار و هوشمند به سوی اقتصاد چرخه‌ای، جهشی داشته‌اند. بنابراین، در زمان‌های اخیر، این ایده که استفاده مجدد ممکن است یک استراتژی موثرتر از بازیافت باشد، مورد توجه قرار گرفته است.
این تا حدودی به دلیل مسائل مربوط به ظرفیت بازیافت است (نه نرخ جمع‌آوری آنقدر که بتوان از همه مواد به‌طور موثر استفاده کرد) و تا حدی به این دلیل که ممکن است بازیافت همه چیز غیراقتصادی باشد و حتی به محیط زیست آسیب برساند. بر‌اساس تحقیقات انجام شده توسط Flexible Packaging Europe، شواهد واضحی وجود دارد که نشان می‌دهد برخی از پلاستیک‌های انعطاف‌پذیر با بازیافت صفر، نسبت به پلاستیک‌های سفت و سخت با بازیافت 80درصد، تأثیر زیست محیطی کمتری دارند. اینکه آیا این پیام در حال انتقال است یا خیر، بحث دیگری است.
بسته‌بندی هوشمند محصولات سازگار با محیط‌زیست مانند برچسب‌های کاغذی RFID، جوهرهای رسانا ساخته شده از مواد قابل‌بازیافت مانند گرافن و اجزای بسته‌بندی فعال مشتق شده از منابع طبیعی مانند سلولز، گیاهان، اسانس‌ها یا حتی پوست دوریان را توسعه داده است.
همچنین اخیراً تبلیغات زیادی برای واترمارک‌ها و کدهای دیجیتال انجام شد که می‌تواند به شناسایی و مرتب‌سازی پلاستیک‌های مختلف برای بازیافت مؤثرتر کمک کند. اما از نظر اهرمی که بسته‌بندی هوشمند می‌تواند به عرصه پایدار بیاورد، به نظر من، احتمالاً توانایی آن در اطلاع‌رسانی است که پتانسیل ایجاد بیشترین تأثیر را دارد.
اجلاس بسته‌بندی پایدار بسته‌بندی اروپا در لیسبون از 13 تا 14 سپتامبر به بررسی تحول پایدار در بسته‌بندی می‌پردازد که مستلزم تغییر در سطح سیستم و تمایل هر ذینفع برای پذیرش یک طرز فکر جدید و همچنین فناوری‌های جدید است. در حالی‌که معادله بسته‌بندی پایدار در مقابل هوشمند تنها بخشی از آن است، نقش مشخصی در این بحث دارد.
مردم می‌خواهند بسته‌بندی‌هایشان را بازیافت کنند، اما اغلب در مورد چگونگی، مکان و حتی چرایی آن دچار تردید می‌شوند. بسته‌بندی متصل می‌تواند داستانی را بیان کند و این پاسخ‌ها را به روشی بسیار ساده و در دسترس ارائه دهد. شرکت‌هایی مانند تترا پاک و کوکا‌کولا قبلاً به این موضوع پی برده‌اند و از فناوری بسته‌بندی هوشمند برای دستیابی به اهداف پایداری خود استفاده می‌کنند.
مطمئناً این کار در هر سطحی در حال پیشرفت است. اما مطمئناً جایی برای خوش‌بینی وجود دارد.
