Page 12 - Newsletters-E14
P. 12
افزایش ریسک تورم ،زمین هساز بی‌ثباتی در اقتصاد ایران 1401
دکتر پویا جب لعاملی ،کارشناس اقتصاد پولی و مشاور بانک مرکزی در سومین همایش ملی اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران ۱۴۰۱درباره
پی شبینی تحولات قیمتی و تورم گفت :تورم نقطه به نقطه از سال ۱۳۷۰تا سال ۱۴۰۰در ایران نشان می‌دهد که تنها دو سال در دهه ۷۰تورم
بالای سطح ۳۰درصد بوده است ،یعنی اگر روند بلندمدت تورم را در نظر بگیریم در دهه ۹۰پرش شدیدی مشاهده م یشود و علت این اتفاق به
تحری مها با زمی‌گردد .او افزود :تحری مها به‌عنوان یک شوک منفی ،هم ظرفی تهای تولیدی ایران را تقلیل داده و رشد اقتصادی و رفاه را کاهش
داده و هم سطح قیمتی و تورم را متفاوت کرده است .نکته این است که آیا می‌توان تورم را در شرایط تحریمی کاهش داد؟ در شرایط فعلی بحث
از چگونگی توسعه به چگونگی فقیر نشدن رسیده است.
به گزارش روابط عمومی انجمن ملی صنایع پلیمر ایران؛ جب لعاملی بیان کرد :تورم یک تعادل اقتصادی سیاسی است که حاصل دست اقدامات
خودمان هم بوده ،این اتفاق م یتوانست فقط یک‌بار رخ دهد و تمام شود اما دلایلی باعث شد تا ادامه یابد .حال سوال این است که چگونه تورم
م یتوانست حالت پایدار پیدا نکند؟ نگاهی به عوامل ایجاد‌کننده تورم نشان م یدهد که تورم همیشه و در هم هجا یک پدیده پولی است .بنابراین
اصل نقدینگی و چاپ پول عامل ایجاد این تورم بوده ،اما چرا چاپ پول رخ می‌دهد؟ دو علت در این زمینه مطرح است ،در وهله نخست باید گفت،
کسری بودجه یکی از این عوامل است چرا که دولت بیش از درآمد خود هزینه دارد و در سال‌های اخیر با وجود تحریم ،درآمد ارزی هم افت پیدا
کرده اما هزین هها همچنان باقی بوده در نتیجه دولت به‌صورت مستقیم و غیر‌مستقیم از بانک مرکزی پول گرفته است .به‌عنوان عامل مهم بعدی
می‌توان به ناترازی سیستم بانکی و مالی اشاره کرد .باید توجه کرد که این مسائل مخصوص دولت فعلی نیست بلکه موضوع کلی بوده که باید به
آن توجه شود ،چرا که اگر اصلاح نشود ،سیستم بانکی هم نمی‌تواند در چنین شرایطی ب هدرستی کار خود را انجام دهد.
این کارشناس اقتصاد پولی ادامه داد :اگر اجازه دهیم بان کها کار خود را انجام دهند و در بلندمدت پایدار باقی بمانند ب هنفع تمام اقتصاد و
صنایع است اما دولت در این زمینه مداخله می‌کند و برای بان کها تصمیم می‌گیرد ،از همین‌رو و به‌صورت مزمن ،سیستم بانکی کم آورده و اضافه
برداشت رخ م یدهد و نتیجه چنین وضعیتی م یشود تورم.
او خاطرنشان کرد :در نهایت می‌توان گفت اگر کسری بودجه وجود نداشت و سیاست پولی انقباضی م یشد ،این تورم م یتوانست فقط یک‌بار
تجربه شود .با مشاهده داده‌های بلندمدت ،متوجه م یشویم که نرخ تورم با نقدینگی همخوانی دارد ،همین وضعیت در رشد پایه پولی هم مشاهده
م یشود ،سوالی که مطرح م یشود ،این است که آیا وضع نقدینگی و پایه پولی امسال تغییر خواهد داشت؟ با توجه به نرخ بهره بین بانکی متوجه
می‌شویم روند به همان صورت است.
جب لعاملی با اشاره به نرخ تورم ماهانه افزود :آمارها نشان می‌دهد در فروردین و اردیبهشت امسال ،متغیرهای پولی روند صعودی داشته و
به‌دنبال آن تورم هم صعودی خواهد بود .این در حالی است که آمارهای پژوهشکده پولی و بانکی در اواخر بهمن نشان م یدهد که اقتصاد‌دانان
پی شبینی کرده بودند که با توجه به احیای برجام تورم تا سال ۱۴۰۲حتی پاییز ۱۴۰۱نزولی خواهد بود ،اما اتفاقاتی رخ داد که نشان می‌دهد در
سال جاری ،نرخ نزولی نخواهد بود.
او افزود :تحولات اخیر مانند افزایش نامتناسب دستمزدها و چکاندن ماشه مارپیچ تورم -دستمزد از ی کسو و اجرای طرح مردمی‌سازی و توزیع
عادلانه یاران هها از سوی دیگر نشان می‌دهد که تورم نزولی نخواهد بود .نگاهی به طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یاران هها نشان می‌دهد که
به‌طور متوسط همه اقلام و کالاها همزمان با تورم افزایش قیمت داشتند و همچنین تورم در کالاهایی که ارز دولتی دریافت کردند خود را بروز
داده است .ضمن اینکه ارز ۴۲۰۰تومانی به‌خودی خود تورم‌زا بوده ،چرا‌که م‌ابه‌ازای تخصیص انجام شده ،درآمد نفتی وجود ندارد .بنابراین در
چنین شرایطی دولت باید به منابع و مصارف توجه ویژه کند تا این طرح تورم‌زا نباشد .بنابر آنچه گفته شد ،متغیرهای پولی در سال ۱۴۰۱روند
قبلی را طی می‌کند اما ریسک تورمی به دلایلی می‌تواند بالا رود و اگر از یک سطح بالاتر رود پی شبینی بر این است که ب یثبات ایجاد م یشود و
به وضعیتی می‌رسیم که هی چکسی نم یداند چه کاری باید انجام دهد و چنین وضعیتی ریسک بالایی دارد.
12
