مقاله پلاستیک

در حال حاضر چندین هزار نوع پلاستیک تجارتی وجود دارد ، این تنوع از اختلاف در ساختار مولکولی ، تفاوت درشکل فیزیکی ، وجود ناخالصی های افزودنی وهمچنین نوع ومقدار افزودنیها و…. بوجود می آید . مهندسان و طراحان ، پلاستیکها را به دلیل وجود ترکیبی از خواص متنوع ، در مقایسه با سایر مواد مورد توجه قرارمیدهند . این خواص عبارتنداز : سبکی ، سختی وانعطاف پذیری ، مقاومت در مقابل خوردگی ، رنگ پذیری ، شفافیت ، سهولت شکل پذیری و…. . امروزه پـــلاستیک جزئی از زندگی ما شده است ودرساخت اشیای گوناگون از وسایل خانگی تا ابزار دقیق وپیچیده پزشکی وعلمی بکار می رود . تعریف مناسب بــــــرای پلاستیک عبارتـــــست از : « پلاستیک ها ترکیباتی فرآیند پذیر بر پایه درشت مولکولها هستند » . دسته بندی پلاستیکها پلاستیکها را به طور کلی به دو دسته تقسیم می کنند : ۱- پلاستیکهای گرمانرم  ۲ – پلاستیکهای گرماسخت  پلاستیکهای گرمانرم ، زنجیره های دراز مولکولی با نیروهای ضعیف واندوالسی در کنار یکدیگر قرار می گیرند . می توان یک کلاف درهم پیچیده پشمی را برای تصور مولکولی این مواد در نظر گرفت . وقتی به این مواد حرارت داده می شود ، این نیروها ی ضعیف بین مولکولی ضعیفتر می شوند وانعطاف پذیرونرم می شوند ولی براثرسرما دوباره به حالت اول برمی گردند . نرم شدن براثرگرماوجامد شدن براثر سرما را می توان بارها وبارها تکرار کرد ، همانند شمع که به دفعات در اثر حرارت ذوب ونرم شده وبا سرد شدن جامد می شود . مانند : پلی اتیلن ، پلی وینیل کلراید ، پلی استایرن ، نایلون ، استات سلولز ، استال ، پلی کربنات ، پلی متیل متا کریلات و پلی پروپیلن . پلاستیکهای گرمانرم بر اساس ساختارشان به دو دسته تقسیم می شوند: بلوری  وبی شکل . پلاستیکهای گرما سخت با واکنش شیمیایی دو مرحله ای تهیه می شوند . در اولین مرحله ، مولکولهای دراز زنجیر گونه ای شبیه انواع گرما نرم می یابند در مرحله دوم واکنش ، ایجاد اتصالات عرضی بین زنجیره ها در خلال عملیات قالبگیری ودر اثر اعمال حرارت وفشار صورت می گیرد . پلاستیک حاصله نمی تواند در اثر حرارت دهی دوباره نرم وروان شود واگر حرارت دادن ادامه یابد تخریب مولکولی رخ می دهد و سرانجام زغال می شود . به دلیل پیوندهای عرضی ، دومشخصه بارز سخت بودن وخواص مکانیکی مستقل از حرارت را دارا می باشتد . مانند : فنول فرمالدئید ، اوره فرمالدئید ، اپوکسید ها وبرخی از پلی استرها . در حال حاضر انواع پلاستیکها از انواع فرآورده های گیاهی قابل تجدید مانند سلولز ، لاستیک طبیعی ، جلبکهای دریایی ، سبوس جو ، دانه سویا وملاس ساخته می شوند ودر آینده نه چندان دور جای پلاستیکهای کنونی را خواهند گرفت . روشهای بسپارش (پلیمر شدن )پلاستیکها چهار روش اصلی برای تهیه یک پلیمر موجود است که عبارتند از : ۱- بسپارش تود ه ای ۲- بسپارش محلولی ۳- بسپارش امولسیونی ۴- بسپارش تعلیقی طراحی پلاستیکها استفاده موفقیت آمیز پلاستیکها به انتخاب مناسب وطراحی آنها بستگی دارد وباید برای بهره گیری از بهترین خواص پلاستیک تلاش کرد وبه امتیازها وکاستیهای آنها توجه نمود . این ویژگیها در جدول۱ درزیر آمده است : جدول ۱- ویژگی های معمولی پلاستیکها ویژگی های معمولی پلاستیکها امتیازها کاستیها مقاومت الکتریکی بالا ثابت دی الکتریک بالا رسانایی گرمایی ناچیز بالا بودن استحکام در مقابل کشش سهولت شکل پذیری ارزان بودن ابزار کار مقاومت در مقابل خوردگی پایین بودن هزینه تهیه آن کم بودن چگالی استحکام در مقابل فشردگی ، برش وپاره شدن عدم مقاوت در مقابل دما ی بالا فرسایش در مقابل هوا فرسایش در مقابل فشار زیاد پلاستیکها مواد آلی با وزن مولکولی بالا هستند که … و توسط ریختن در فالب ، فرم دادن تولیـــــد می شوند وبه صورت قطعات توپر ، روکش ، پوشش ، اسفنج ، الیاف ولایه های نازک به کار می روند . یکی از مهمترین مشخصه های انحصاری استحکامی یک پلاستیک ، ویژگی کششی آن است . ویسکوالاستیک بودن ، بدان معنی است که کمیتهایی مانند استحکام ، چکش خواری وضریب اصطکاک نسبت به آهنگ کرنش[۶] ، زمان انقضاء ، تاریخچه حساسیت ودرجه حرارت است . مقاومت در مقابل ضربه یکی از خواص اصلی وکلیدی پلاستیکها است . توان ایستادگی پلاستیک در مقابل ضربات ناگهانی ، پایداری یا عدم پایداری آنرا در کاربردی ویژه تعیین می کند . مقاومت در مقابل ضربه ، به طیفی از متغیرها مثل درجه حرارت ، آهنگ کرنش ، سیستم تنش ، ناهمگونی ، هندسه قطعه ، شرایط ساخت ومحیط اطراف قطعه ونظایر آن بستگی دارد . البته برای گریز از مشکلات ناشی از شکستگی ، باید از عواملی که موجبات آنرا فراهم می آورد ، اجتناب کرد . عوامل اصلی ایجاد شکنندگی در پلاستیکها عبارتند از : ۱- تنش سه جهتی ۲- آهنگ کرنش زیاد ۳- درجه حراتهای کم مقاومت ضربه خوری پلاستیک معمولاٌ از رابطه زیر محاسبه می شود : انرژی لازم برای شکستن پلاستیک = مقاوت ضربه خوری (j/m2) مساحت در شکاف کاربردها واهمیت پلاستیک ها در دنیای امروز الف- کاربرد بسیار زیاد پلاستیک ها در بسته بندی دارویی امروزه بسته بندی نقش فراوانی در عرضه محصولات مختلف بازی می کند . علاوه بر جنبه های تزئینی وهنری بسته بندی واهمیت جلب مصرف کننده ، که سبب شده تا از آن به عنوان یک« فروشنده خاموش » یاد شود ، در صنعت داروسازی وظایف سنگین تری برعهده بسته بندی دارو قرار داده شده است . ویژگی مواد دارویی وکاربرد نهایی آنها ، تولید کننده را وادار می سازد تا آن ها را درمقابل عوامل مخرب همچون نور ، رطوبت ، اکسیژن وآلاینده های محیطی حفظ کند . ازاینرو بازار جهانی بسته بندی دارویی با رشدی سریعتر از رشد متوسط صنعت بسته بندی روبرواست . براساس مطالعات انجام شده توسط مؤسسه Freedonia، حجم بازار جهانی صنعت بسته بندی دارویی در سال ۲۰۰۰ میلادی ۱۵ میلیارد دلار بوده است وپیش بینی می شود. این مقدار رشد متوسط ۴درصد ی سالیانه داشته باشد . مطالعات نشان می دهد که حجم سرمایه گذاری در بسته بندی دارویی به نسبت درآمد از بقیه بخش های این صنعت بیشتر است . در بین انواع روش های بسته بندی دارویی ، Blistering سریعترین رشد ( ۲/۶ درصد) را به خود اختصاص داده است . این در حالی است که مصرف بطری های شیشه ای سالانه ۴ درصد کاهش واستفاده از بطری های پلاستیکی سالانه ۴ درصد افزایش می یابد . بنابراین نقش پلاستیکها به عنوان ماده اصلی بسته بندی دارویی روز به روز قوی تر می شود . از مهم ترین علل استفاده از پلاستیکها در بسته بندی دارویی می توان به سهولت فرآورش آنها به شکل های گوناگون ، سبکی ، تنوع ویژگی ها ، قابلیت استریل شدن ، مقاوت ضربه ای مناسب ( به ویژه درمقایسه با شیشه ) ،توسعه فناوری های جدید در زمینه فرآورش آنها ، ظهور مواد جدید با ویژگی های مناسب و … اشاره کرد . پلاستیک های فراوانی در ساخت انواع بسته بندی های دارویی کاربرد دارند که از میان آنها پــــلی وینیل کلـرید ( PVC) ، پلی اتیلن تر فتالات ( PET) ، پلی وینیلیدن کلرید (PVDC ) ، پلی اتیلن وپــلی پروپیلن پر مصرف تر می باشند . از این پلاستیکها برای تهیه انواع بسته بندی های دارویی همچون بطری ها ، Blister ها ، تیوبها ، بسته بندی های کیسه ای ، ویال ها وآمپولها ، سرنـــــــــگ های پر شده ودر پوش ها استفاده می شود . از میان آنها Blistering جایگاه ویژه ای در میان انواع بسته بندی های دارویی دارد. وجود فرآیند تولیدی کاملاٌ شناخته شده و سریع ، سهولت استفاده ، آزادی در طراحی ، امکان تولید بسته بندی های مطمئن برای کودکان وآزادی در انتخاب مواد تنها برخی از عواملی مؤثر در افزایش توجه به این روش برای بسته بندی داروها وکاربرد های پزشکی است . توسعه مواد پلاستیکی جدید همچون کوپلیمرهای حلقوی اولفینی (COC ) وپلی کلرو تری فلوئورو اتیلن ( PCTEF ) با نفوذ پذیری بسیار کم ، امکان استفاده از این روش را برای داروهای حساس تر فراهم آورده است . امروزه PVC پر مصرف ترین ماده پلاستیکی در تهیه این نوع بسته بندی ها است وپلاستیکها دیگری ماننــــد : PET و PVCبا پوشش PVDC نیز سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار دارند . با این حال پیش بینی می شود در آیند ه پلاستیکهای جدید COC و PCTEF با توسعه فرآیندهای کاراتر ودر نتیجه قیمت کمتربه تدریج سهم بیشتری از این بازار را در اختیار بگیرند . ب- ساخت پلاستیک های زیست تخریب پذیر( تولید پلاستیک از گیاهان ) به تازگی پژوهشهایی برای تجارتی کردن فرآیندهای تبدیل ضایعات سیب زمینی وذرت و… به پلاستیک های زیست تخریب پذیر صورت گرفته است این فرآیند شامل تبدیل نشاسته حاصله به قندهای ساده با استفاده از آنزیمها ، تخمیر قندها برای ساختن لاکتیک ودر مرحله بعد بسپارش لاکتیک اسید برای تولید پلاستیک زیست تخریب پذیر است . تابه امروزکوشش صنایع بیوتکنولوژی وکشاورزی درمورد جایگزینی پلاستیکهای معمولی با پلاستیکهای گیاهی به سه دیدگاه منجر شده است که عبارتند از : تبدیل شکرهای گیاهی به پلاستیک ، تولید پلاستیک در داخل بدن میکروارگانیسم ها ی گیاهی ، رشد پلاستیک در ذرت ودیگر غلات . با دستیابی ایران به فناوری ساخت ظروف گیاهی به عنوان اولین کشور آسیا ، ذرت جای پلاستیک را در ظروف یکبار مصرف ایران را می گیرد. تا پایان سال آینده ، زیر نظر وزارت بهداشت ، بیش از نیمی از ظروف یک بار مصرف پلاستیکی در ایران با ظروف یک بار مصرف ساخته شده از پلیمرهای گیاهی زیست تخریب پذیر جایگزین می شود . دکتر امیدرضا هاشمی ، محقق ومجری این پروژه با اعلام این مطلب می گوید : « ظروف یک بار مصرف گیاهی نه تنها عوارضی ندارد ، بلکه پس از حداکثر۶ ماه نیز تجزیه می شوند . با دستیابی به فناوری ساخت این ظروف ، ایران پس از کشورهای آمریکا ، انگلیس ، آلمان وایتالیا ، پنجمین کشور جهان واولین کشور آسیایی در کسب این موفقیت وورود به عرصه انقلاب سبز جهانی محسوب می شود » . وی.همچنــــــین افزود : « گزارش های متعدد علمی نشان داده است که ظروف یک بار مصرف پلاستیکی معمولـی باعث ایجاد انواع سرطان ها وحتی انتقال مواد خطرناک از طریق ژن ها از نسلی به نسل دیگر می شود .ضمن این که این ظروف تا حدود ۳۰۰ سال نیز قابل تجزیه نمی باشند ودر طبیعت باقی می مانند . … فناوری استفاده از بیومرهای گیاهی (پلیمرهای زیستی گیاهی ) برای تولید ظروف یک بار مصرف توسط محققان ایرانی بومی شده وبا عنوان « سنتز وتولید انبوه پلیمرهای گیاهی تهیه شده از نشاسته ذرت » به ثبت رسیده است . ما پس از ۳ سال مطالعه وتحقیق به این فناوری دست یافتیم وعلاوه بر فرمولاسیون ترکیبات ومواد لازم ، ماشین آلات وتجهیزات مورد استفاده در این بخش را نیز خود طراحی کرده ایم » . به گفته دکتر هاشمی که دوره دکترای شیمی تجزیه خود را در دانشگاه تربیت مدرس گذرانده است : در سال ۸۵ بالغ بر ۵۷۰ هزار تن ظروف یک بار مصرف پلاستیکی ( ساخته شده از پلی استایرن ) مورد استفاده قرار گرفت » . وی می افزاید : با توجه به مشکلات زیست محیطی ظروف پلاستیکی تولید شده از مواد نفتی از جمله باقی ماندن آن در خاک به مدت ۳۰۰ سال ونیز مخاطراتی که برای سلامت انسان به همراه دارد مانند سرطان زایی وحتی بروز تغییرات ژنی که به نسل های بعد نیز انتقال پیدا می کند ، ما تصمیم گرفته ایم از مواد زیست تخریب پذیر بی خطر استفاده کنیم . کار روی پلیمرهای گیاهی در جهان از سال۱۹۷۰ودر زمان بحران نفت آغاز شد و پلیمرهای گیاهی از ترکیبات موجود در سیب زمینی ، ذرت وگندم مورد آزمایش قرار گرفت . این پلیمرهای هیدروکربنی دارای خواص ضعیف پلیمری است که با تغییر واصـلاح آنها می توان به ویژگی های پلیمرهای نفتی رسید » . دکتر هاشمی می گوید : « مابه همراه دیگر تولید کنندگان قصد داریم تاپایان سال ۱۳۸۷ نیمی از ظروف یک بار مصرف را با پلیمرهای گیاهی جایگزین کنیم . » وی درمورد مزایای این نوع پلیمرها می افزاید : دفن کردن کیسه های پلاستیکی بیمارستانی که برای انتقال لباسهای بیماران وپزشکان به بخش لباسشویی استفاده می شود ، در حال حاضر در مورد آنها با مشکلات زیادی همراه هستیم ، اما با ساخت این کیسه ها از پلیمرهای گیاهی آنهارا هم همراه لباسها در ماشین لباسشویی قرار می دهند واین کیسه ها بعد از ۱۰ دقیقه در آب جوش حل می شود . درمورد صنعت اسباب بازی سازی می افزاید : اسباب بازی وسیله ای است که کودکان با آنها سروکار دارند ، با استفاده از پلیمرهای گیاهی میتوان اسباب بازیهایی بی ضرر به جای اسباب بازیهای پلاستیکی ساخته شده از مواد نفتی تهیه کرد . پژوهش برای تجارتی کردن فرآیند های تبدیل ضایعات سیب زمینی به پلاستیک زیست تخریب پذیر در دانشگاه مانکاتوی مینسوتا ، اجرا می شود . تکنولوژی تولید این پلاستیک ، کاربردهای بالقوه ای درتهیه کیسه های کود ترکیبی ودر پوششها برای کاغذ ، بذر ، آفت کش وکود دارد . این فرآیند شامل تبدیل نشاسته حاصل از ضایعات سیب زمینی به قندهای ساده با استفاده از آنزیمها ، تخمیر قندها برای ساختن لاکتیک و در مر حله بعد بسپارش لاکتیک اسید برای تولید پلاستیک زیست تخریب پذیر است . تلاش این پژوهشگران در دانشگاه مانکاتو در بزرگتر کردن مقیاس فرآیند های تخمیر وتعیین مواد مغذی بهینه ، ونیز تلخیص وبسپارش لاکتیک اسید متمرکز خواهد شد . اولین پلاستیک زیستی که از چغندر قند تولید شده است ، توانست گواهینامه سازمان بین المللی « وینکوت » بلژیک را دریافت کند . این پلاستیک زیستی در سال ۲۰۰۷ وبا اجرای یک پروژه تحقیقاتی توسط یک شرکت ایتالیایی تولید شود . در حقیقت تاکنون از چغندرقند تنها برای تهیه قند وشکر استفاده می شد ، اما برای اولین بار در دنیا این دانشمندان توانستند ماده آلکانوات را از این گیاه ومشتقات آن به دست آورند . تاکنـــــــــون این ماده از روغن هاوآمیدهای غلات تولید می شد وبیشترین پلیمرهای زیستی که امروزه در بازار وجود دارند از این مواد روغنی غلات هستند . براساس این گزارش ، این گواهینامه نشان می دهد که این پلاستیک در آب ودمای محیط کاملاٌ تجدید پذیر زیستی است . این ماده جدید می تواند در ساخت اشیای پلاستیکی سخت یا انعطاف پذیر مورد استفاده قرار بگیرد وجایگزین پلاستیک های نفتی شود . به نظر می رسد که ایده رشد دادن پلاستیک جالب تر از ساخت پلاستیک ها در کارخانجات پتروشیمی است . دراین کارخانجات هر ساله حدود ۲۷۰ میلیون تن نفت وگاز مصرف می شود . در واقع سوخت های فسیلی علاوه بر انرژی ، مواد اولیه را نیز برای تبدیل نفت خام به پلاستیک های معمولی از قبیل پلی استایرن ، پلی اتیلن وپلی پروپیلن فراهم می کنند . پ- ساخت غذاهای پلاستیکی اینک که پلاستیکهای زیست تخریب پذیر سرانجام در دسترس قرار می گیرند ، پژوهشگران برای تولید پروتئینهایی ، همانند پلاستیک در یک پیکربندی زنجیری تاخورده تلاش می کنند . از آن جمله می توان ژلاتین که با آب نرم می شود ( ژله خوراکی )والاستین را نام برد . پژوهشگران معتقدند که محصولات مصنوعی خوراکی در واقع خوردنی هستند . این «لقمه های نوظهور » ( غذاهای کشسان ) ، با سروصدای زیادی خرد می شوند وبه طور اغفال کننده ای در درون دهان کمانه می کنند . به گفته آنها حیف است که یک چنین محصولاتی را صرف ساخت تایر ، عایق یا پاک کن و…. کرد . ازاین رو ،شیمیدانان درنظر دارند که آن را به عنوان مواد غذایی عرضه کنند . آنها تردید دارند که به آن تنها برچسب « گوشت مصنوعی » رابزنند . محصولات مصنوعی یا جایگزین به ندرت ارزش یا فروش زیادی پیدا کنند . به علاوه صنعت مواد غذایی سرخ شده ، اکنون در تولید جوجه لاستیکی پیشقدم است . بنابراین تلاش برای حصول به غذاهای کشسان ادامه دارد . پیشنهادها تا این تاریخ عبارتند از : لقمه های نوظهور پیش فشرده شده که وقتی گاز زده می شود با سروصدای زیادی خرد می شود ، موش ماشینی کشســـــــانی که کاملاٌ خوراکی است و به گربه های اهلی هیجان تعقیب ناظالمانه ای را می دهد ، محصولات جوشاندنی با کیسه که کیسه آن را هم می توان خورد ، استیک های پیش فشرده و سوسیس های جهنده با موانع درونی ذوب شدنی که وقتی به دمای پخت مورد نظر می رسند چشمگیرانه از تابه به بیرون می جهند . ولی مشتریان اصلی برای چنین غذاهای گران وعجیب ، البته افرادی خواهند بود که دارای رژیم لاغری هستند . برخی غذاهای لاغر کننده به گونه ای طراحی شده اند که آب را در معده جذب می کنند وبدین ترتیب متورم شده احساس سیری به شخص دست می دهد . دانشمندان در حال ابداع یک پلاستیک اسفنجی خوراکی هستند که ناحدود ی شبیه به برنج به نظر می رسد ولی با دانه هایی که به محض خوردن ، بی اندازه متورم می شوند . مغز اسفنجی درون پوسته این دانه های برنج مانند بر اثر هضم پوسته ، پاره می شود واسفنج فشرده شده ، انبساط زیادی پیدا می کند . حجم زیاد این غذاها باعث می شود که فرد احساس سیری کند وتا زمانی که آنها در معده هضم نشده اند ، احساس سیری ادامه دارد وممکن است ساعتها بگذرد تا شخص بتواند غذای دیگری بخورد . ت- تولید پلاستیک ، چسب ورزین از چوب چوب زیست بسپاری است که متشکل از سلولز ، همی سلولز ولیگنین می باشد . .چوب به صورت خام وطبیعی دارای چند گروه عاملی فعال وواکنش پذیر مانند گروه های هیدروکسیل ( استرها ) ، اتصالهای کربن – کربن ، اتر واستال است . به علاوه لیگنین های صنعتی دارای گروه های اتیلنی وگروه های گوگرد دار نیز می باشند . هر واکنش گری که قادر به واکنش با این گونه گروه های عاملی باشد ، با چوب هم می تواند واکنش ترکیب دهد . از این رو مقالات وگزارشهای فراوانی در باره اتری کردن ، هیدروکسی آلکیل دار کردن ، همبسپارش پیوندی ، اکسایش وایجاد پیوندهای عرضی در چوب منتشر گردیده است . در طی ۱۵ سال گذشته پیشرفتهای بی نظیری در زمینه توسعه وتهیه مواد جدیدی از ضایعات لیگنوسلولزی از جمله کامپوزیتهای چوب – سلولز وپلاستیکهای چوبی حاصل شده است . کار پیشگامانه تهیه مواد گرمانرم از چوب چشم انداز خوبی را برای استفاده از چوبهای کم کیفیت نشان می دهد .از این رو لیگنین منبع ارزشمندی برای تولید انواع پلاستیکها به شمار می آید . بنابر نظر شیرایی شی استاد علوم وتکنولوژی چوب در دانشگاه توکیو ویکی از پژوهشگران در زمینه گرمانرم کردن چوب ، چوب یک کامپوزیت طبیعی عالی است . اما برخلاف فلزات ، پلاستیکها وشیشه ، چوب را نمی توان به منظور قالب ریزی ، ذوب ، حل یا به مقدار کافی نرم کرد. فقدان خصلت شکل پذیری از ارزش چوب می کاهد ، اما این عیب با تبدیل چوب به پلاستیک رفع می گردد . یکی از دلایل شکل پذیر نبودن چوب این است که نقطه ذوب سلولز متبلور بالاتر از دمای تجزیه آن است . اما اگر سلولز به وسیله واکنش های شیمیایی به مشتقات دیگر تبدیل شود ، خواص شیمیایی ، گرمایی ودیگر خواص آن تغییر خواهد کرد واین چیزی است که در سلولز نیترات ، سلولز استات ، بنزیل سلولز ومشتقات دیگر مشاهـده می شود . در نتیجه منطقی به نظر می رسد که اگر سلولز در همان چوب طبیعی وتغییر نیافته به مشتقاتی تبدیل شود ، ممکن است چوب حاصل گرمانرم شود . این چیزی است که اخیراٌ عده ای به فکر انجام دادن آن افتاده اند . شاید تاخیر در این زمینه طبیعی بوده باشد . زیرا طی چهل سال گذشته این اعتقاد حاکم بوده است که مولکول لیگنین یک ساختار ژلی سه بعدی دارد وهمین امراز تبدیل چوب به مشتقات ذوب شدنی وشکل پذیرممانــــعت می کند . شیرایی شی وهمکارانش کار روی چوب را از سال ۱۹۷۹ آغاز کردند ودریافتند که در واقع می توان به وسیله استری کردن وسایر واکنشها ، خواص گرمانرمی را درچوب ایجاد کنند . به نظرمی رسد که تبدیل چوب به وسیله استخلافهای بزرگ وحجیمی که سبب پلاستیکی شدن درونی شوند ، آسانترین راه برای ایجاد خواص گرمانرمی در چوب است . اما برعکس ، هنگامی که گروههای استخلافی کوچک یا گروههای قطبی در ساختار شیمیایی چوب وارد شود ، نمی توان به حالت روانی وسیالی چوب دست یافت .البته در این گونه موارد با استفاده ازعوامل نرم کننــــده خارجی خاصیت قالب پذیری وشکل پذیری چوب را می توان بهبود بخشید . به عنوان مثال ، چوب آلکیل دار شده را که به خودی خود گرمانرم نیست ، می توان به وسیله مخلوط کردن با پلی متیل متا کریلات ودی متیل فتالات به ماد های شکل پذیر تبدیل کرد . چوبهای گرمانرم در ساخت فیلم وسایر اشیای قالبی با خواص فیزیکی وکاربردهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته اند . خواص مکانیکی فیلمهای ساخته شده از چوب بنزیل دار شده قابل مقایسه با فیلمهای ساخته شده از بسپارهای سنتزی معمولی است . با استفاده از ترکیبات شیمیایی که چوب تغییر یافته را نرم می کنند ودر عین حال در جریان قالب ریزی پیوندهای عرضی ایجاد می نمایند ، می توان از چوب مواد گرما سخت تهیه کرد . با استفاده از روشهای مختلف ، چوبهای تغییر شیمیایی یافته را می توان در حلالهای آبی وآلی حل کرد یا آنها را مایع نمود . به عنوان مثال ، چوبهای استری شده با اسیدهای آلیفاتیک ، پس از آن در ۲۰۰ تا ۲۷۰ در جه سانتی گراد به مدت ۲۰ تا ۱۵۰ دقیقه ، در حلالهایی از قبیل بنزیل اتر ، استیرن اکسید وفنول حل می شوند . با استفاده از شرایطی که در آن فنول کافت قسمتی از لیگنین صورت می گیرد ، تحت شرایط ملایم تر ودمایی در حدود ۸۰ درجه سانتی گراد ، می توان میعان چوب را عملی ساخت . به علاوه با کلر دار کردن چوب تغییر یافته ، انحلال پذیری آن افزایش می یابد . شیرایی شی چندین کاربرد بالقوه فرآیند انحلال یا میعان چوب تغییر شیمیایی یافته را متذکر شده است ، از قبیل : جزءبه جزء کردن وتفکیک اجزای سازنده چوب تغییر یافته ، تهیه چسبها ، قالبگیری مواد کف مانند وتهیه الیاف به منظور تبدیل آنها به الیاف کربن . یکی از یافته های مهم اخیر این است که حتی چوبهای طبیعی وتغییر نیافته را می توان در چند حلال آلی حل کرد یا مایع نمود . به عنوان مثال ، خرده چوب وچوب آسیاب شده را پس از عمل آوری در دمای ۲۰۰ تا ۲۵۰ درجه سانتی گراد به مدت ۳۰ تا ۱۸۰ دقیقه ، می توان در فنولها ، الکلها ، گلیکولها ، کتونها وسایر حلالها حل کرد . براثراین فرآیند ، محلولهای خمیر مانندی به دست می آید که غلظت چوب در آنها تا حدود ۷۰ % است . پس از حل کردن چوب اجزای آن فعال می شوند . در واقع از محلول چوب طبیعی وتغییر نیافته نیز محصولاتی تقریباٌ مشــــابه با آنچه از چوب تغییر یافته تهیه می شود ، به دست می آید . از جمله این محصولات عبارتند از : چسبها ، کفهای پلی اورتان والیاف کربن . یافته های جدید در باره انحلال چوب طبیعی زمینه های جدید وعملی برای استفاده وبهره برداری از چوب را ایجاد خواهد کرد . سایر گروههای پژوهشی نیز خطوط مشابهی را دنبال می کنند . به عنوان مثال ، هیدکی ماتسودا ، سرپرست آزمایشگاه پژوهشی شرکت صنعتی اکورا ، نشان داده است که چوبهابی کربوکسیل دار شده را می توان به نحو مؤثری به وسیله استری کردن افزایشی چوب با استفاده از انیدریدهای دی کربوکسیلیک اسیدها تهیه کرد . در این واکنش ، انیدرید با گروهای هیدروکسیل در چوب ترکیب می شود . واکنشهای افزایشی چوب با انیدریدها درحضور حلال یا بدون حلال انجام می شود . واکنشهای بدون حلال از نظر صنعتی مزایایی دارند وبراثر آنها چوبهای استری شده با مقدار مونو استر متفاوت به دست می آید . سپس بقیه گروههای فعال کربوکسیلی این گونه چوبها با اپوکسیدها ترکیب می شوند واتصال های استــــری تشکیل می دهند . اگر برای دومین واکنش افزایشی یک بیس اپوکسی مورد استفاده قرار بگیرد ، علاوه بر تشکیل اتصالهای استری ، اتصالهای عرضی نیز بین الیاف چوب استری شده تشکیل می شود . در مقایسه با تخته تهیه شده از خرده چوبهای معمولی ، تخته تهیه شده از چوب دارای پیوندهای عرضی ، صافتر ، صیقلی تر ، براق تر ومتراکم تر است . این گونه چوبها در دماهای بالا وفشار زیاد شکل پذیر می شوند وبه تخته هایی به رنگهای قهوه ای متمایل به قرمز ، قهوه ای متمایل به زرد ، یا قهوه ای تیره با سطحی صاف وصیقلی وشبه پلاستیکی تبدیل می گردند. تخته هایی که طبق روش بالا با استفاده از فتالیک انیدرید تهیه شده اند ، بهترین خواص فیزیکی را از قبیل توان تحمل فشار زیاد ، مقاوم بودن در برابر آب ورطوبت را از خود نشان داده اند . اگر این گونه چوبهای استری شده واپوکسید دار شده را باز هم با انیدرید واپوکسید ترکیب کنیم ، واکنشهای افزایشی استری شدن ادامه می یابد . با استفاده از اپوکسیدهایی از قبیل آلیل گلیسیدیل اتر ( AEG ) یا گلیسیدیل متا کریلات ( GMA ) ، الیگو استرهایی از چوب به دست می آید که در آنها پیوندهای عرضی به وجود آمده است ، بدون اینکه جدا کردن چوب استری شده واسطه ای داشته باشد . تخته های حاصل از AEG به طور چشمگیری مقاوم در برابر فشار واتلاف گرمایی می باشند ، در حالی که تخته های حاصل از GMA استحکام کششی وخمشی بالایی دارند . در آزمایشگاه محصولات جنگل وابسته به بخش کشاورزی آمریکا درمادیسون ، استیل دارکردن الیاف لیگنوسلولوزی توسط م. راول وهمکارانش مورد مطالعه قرار گرفته است . در آزمایش های انجام شده روی چوب کبوده ( صنوبرلرزان ) ، الیاف این چوب با استیک انیدرید ( مایع ) یا کتن ( گاز) ترکیب شده است .اگر چه این روش خاصیت گرمانرمی را در چوب ایجاد نمی کند ، اما تا حدود زیادی جذب رطوبت وتخریب زیست شناختی وتابشی ( براثر پرتوفرابنفش ) چوب را کاهش می دهد . به علاوه ، براثر این فرآیند ، پایداری ابعادی کامپوزیتهای ساخته شده از الیاف حاصل افزایش می یابد . این گونه الیاف را می توان به صورت بافته هایی با هر شکل دلخواه در آورد و آن را با رزینهای گرمانرم یا گرماسخت مخلوط کرد . انتخاب نوع رزین بستگی به خصوصیات وکاربرد محصولی دارد که ساخت آن مورد نظر است . پژوهشهای لیگنوسلولوزی در زمینه های دیگر نیز مورد توجه قرار گرفته است . به عنوان مثال ، گروهی از پژوهشگران بخش علوم وتکنولوژی چوب دانشگاه کیوتو مشغول پژوهش روی تبدیل الیاف سلولوزی به سایر محصولات با استفاده از روش تابش دهی لیزر می باشند . محصولات مطلوب ومورد توجه مشتمل بر L – گلوکوزان وترکیبات همرده انیدروسلوالیگوساکاریدها می باشد که با استفاده از سلوبیوزان واز طریق سلواکتاازان تهیه می شوند .همرده های بالای این ترکیبات به تازگی جدا شده اند . از آنجا که انیدرو الیگوساکاریدها ومشتقات آنها ترکیبات اولیه وواسطه ای مفیدی برای سنتز تعـــدادی از مواد ومحصولات مهم می باشند ، ممکن است روش تابش دهی لیزر راه جدیدی را در تکنولوژی پلی ساکاریدها بگشاید . ث- کشت گوجه فرنگی در زیر پوشش پلاستیکی کشت گوجه فرنگی زیر پوشش پلاستیک ( غیر فصلی ) با سطح بالغ بر ۷۰۰۰ هکتار از ارقام مهم در آمد زارعین جیرفت می باشد . علفهای هرز را تنها می نوان با وجین دستی از بین برد ، بطوریکه از زمان کاشت گوجه فرنگی ( نیمه آذر ماه ) تا برداشت محصول ( نیمه دوم اردیبهشت ماه ) حداقل ۷ مرتبه وجین انجام می گیرد . این پروژه توسط بخش تحقیقات کشاورزی جیرفت وموسسه تحقیقات آفات وبیماریهای گیاهی صورت گرفته است . ج- ساخت قطعات سرامیکی با استفاده از پلاستیکها در ساخت بسیاری از قطعات سرامیکی ، استفاده از پلیمرهای با نقطه ذوب پایین ، به ویژه پلاستیکها ، ضروری است . پلیمر مورد نظربه عنوان بست مایه عمل می کند وذرات سرامیکی ، از جمله Al2O3 و SiC را نزدیک هم قرار می دهد وباعث شکل دهی آنها می شود . خروج پلیمر در زمان پخت قطعه مورد نظر انجام می گیرد ، بدون آنکه در شکل قطعه تغییری حاصل شود. این قطعات درسیستمهای بسیاری از جمله موتورهای هواپیما یا دستگاههای حرارتی مورد استفاده فرار می گیرند . استفاده از پلاستیکها در شکل دهی وطراحی قطعات سرامیکی روش جدیدی است که در سی سال اخیر مورد استفاده قرار گرفته است .چون مواد سرامیکی غیر رسی را نمیتوان به وسیله آب شکل داد ، بنابراین استفاده ازماده ای به عنوان بست مایه( binder ) که ذرات سرامیکی را به هم نزدیک می سازد اجتناب پذیر است . از آنجا که این دسته از مواد ، همچون آلومینا وسیلیکا ، مقاومت بالایی در برابر گرما وشوکهای الکتریکی نشان می دهند ، از آنها در بسیاری از دستگاههای گرمایشی استفاده می شود. همچنین در طراحی قطعات ساخته شده از آلیاژهای فلزی این مواد کاربرد زیادی دارند . روش کار معمول برای ساخت این قطعات این است که به دور مغزه های سرامیکی آلیاژ یا ابر آلیاژ ( ابر آلیاژها مقاومت شیمیایی ، مکانیکی ونقطه ذوب بسیار بالایی دارند ) مذاب ریخته می شود وسطح داخلی آلیاژ شکل بیرونی مغزه را به خود می گیرد . پس از شستشوی شیمیایی ، مغزه حل می شود وفضای خالی مورد نظر در قطعه حاصل می شود . سیستمهایی که به عنوان بست مایه در طول فرآیند مورد استفا ده قرار می گیرند عبارتند از : سیستمهای گرمانرم ، سیستمهای دورو پلاستیک وسیستمهای آبی با اجزای آلی کم درساختن مغزه های سرامیکی ،سیستمهای گرمانرم بیشترین کاربرد را دارند . مواد دورو پلاستیک (duroplastic ) آن دسته از پلاستیکها می باشند که در اثر گرما رفتارهای برگشت ناپذیر ، به ویژه در سخت شدن ، نشان می دهند ، ولی از لحاظ اقتصادی با صرفه نیستند . در مورد سیستمهای آبی با اجزای آلی کم ، دیواره های متخلخلی در ذرات سرامیک به وجود می آید که آب این سیستم را به خود جذب می کند وبدین ترتیب میزان استحکام را پایین می آورد . مسئله مهم دراین زمینه استفاده از موادی است که اولاٌ مقرون به صرفه باشند و ثانیاٌ محدودیتهای ناشی از شکستگی وکجی در زمان تکلیس را نشان ندهند . به طور کلی یک بست مایه خوب باید خواص زیر راداشته باشد : ۱- مقاومت بالا در برابر تنشهای وارد شده در زمان تزریق ۲- روانی ۳- قابلیت ترکیب واختلاط با ذرات سرامیک ۴- پایداری ابعادی ۵- برجای گذاشتن حداقل مقدارخاکستر پس از سوختن نداشتن آثار سمی ۶- دارا بودن ضریب انبساط پایین ۷- با صرفه بودن از نظر اقتصادی تر کیبات مومی شرایط بالارا به خوبی تامین می کنند ، با وجود این ، بعضی از نمونه های پلاستیکها قویترند ومقاومت ابعادی بهتری نشان می دهند . زمانی از پلاستیکها استفاده می شود که مقاومت وپایداری مهم باشد ، مانند چرخه های توربین هواپیما که سوراخهای ریزی برای عبور هوا ی داغ دارند . چ- ساخت پلاستیکهایی که رسانای الکتریسیته اند ارزانی ، دوام ، سبکی وتغییر پذیری ، گروهی از خواص جالب پلاستیکها ست ، ولی در بین این خواص معمولاٌ رسانایی الکتریکی دیده نمی شود . بیست سال پیش واژه پلاستیکهای رسانای الکتریکی برای اکثر مردم بی معنی ونامعقول به نظر می رسید . اگر فردی می گفت که یک پلاستیک می تواند به خوبی مس رسانا باشد ، مضحک به نظر می رسید .درجند سال اخیر با انجام تغییرات ساده ای درپلاستیکها این امر غیر معمول عملی شد . مواد جدید که بسپارهای رسانا نامیده می شوند ، خواص الکتریکی فلزات را با مزیتهای پلاستیکها که در سالهای ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ غوغایی به پا کرده بود در هم آمیخت . برای این که بسپاری رسانای جریان برق شود ، اندکی از برخی مواد شیمیایی را توسط فرآیندی که دوپه کردن نامیده می شود ، وارد بسپار می کنند . روش دوپه کردن بسپارها خیلی ساده تر از روشی است که برای دوپه کردن نیم رساناها متداول مانند سیلیسیم به کار می برند . در سال ۱۹۷۷ نخستین بسپار رسانا سنتز شد ، در سال ۱۹۸۱ نخستین باتری با الکترودهای بسپاری نهیه شد . تابستان گذشته بسپارهای رسانا ، از نظر رسانایی به پای مس رسیدند وچند ماه پیش نخستین باتریهای بسپاری قابل شارژ وارد بازار شد . پیشرفتهای جدید حاکی از آن است که بسپارهای مزبور در دمای اتاق رساناتر از مس هستند . این بسپارها حتی ممکن است در مواردی مانند ساخت هواپیما که وزن عامل محدود کننده ای در ان است ، جانشین سیمهای مسی شوند . بسپارهای رسانا خواص جالب نوری ، مکانیکی وشیمیایی هم دارندکه درمجموع با قابلیت آنها برای رسانایی برق ، این بسپارها را برای کاربردهای جدیدی که از عهده مس بر نمی آید ، مؤثر می سازد . برای مثال ، لایه های نازک بسپار برروی شیشه پنجره ها می تواند نور خورشید را جذب کند ومی توان با به کار بردن پتانسیل الکتریکی ، میزان رنگی را که می دهد ، کنترل کرد . عصبهای مصنوعی که از بسپارهای رسانا ساخته شده اند ، عملاٌ بر بدن انسان بی اثرند وحتی می توان آنها را در بدن کار گذاشت . کشف بسپارهای رسانا کاملاٌ اتفاقی بود . در اوایل سال ۱۹۷۰ یک دانشجوی کارشناسی ارشد در آزمایشگاه هیدکی شیراکاوا  در انستیتو تکنولوژی توکیو سعی داشت از گاز استیلن معمولی بسپاری به نام پلی استیلن بسازد . این بسپار به صورت گردی تیره رنگ برای نخستین بار در سال ۱۹۵۵ سنتز شده بود ، اما هیچ کس چیز زیادی در باره آن نمی دانست . شیراکاوا به جای گرد یک ورقه براق نقره ای تولید کرد که شبیه ورقه آلومینیوم بود ولی مانند سلوفان کش می آمد . او ۱۰۰۰ بار بیشتر از دستور کار تهیه پلی استیلن کاتالیزگرافزوده بود . او واقعاٌ پلی استیلن ساخته بود ، اما در شکلی متفاوت با هر گونه پلی استیلن نی که قبلاٌ تهیه شده بود. در سال ۱۹۷۶هنگامی که مک دیارمید  از آزمایشگاه شیراکاوا بازدید کرد ، جستجو برای تهیه فلزات سنتزی تازه آغاز شده بود وبرای این منظور پلی استیلن هدف خوبی برای بررسی وتحقیق بود . پس از آن شیراکاوا یک سال دردانشگاه پنسیلوانیا با مک دیارمید وهمکارانش آل جی هیگر به بررسی امکان به کار گیری بسپار تازه برای منظورخود پرداختند . این همکاری وقتی به ثمر رسید که آنها سعی کردند بسپار را با ید دوپه کنند . ورقه های انعطاف پذیر نقره ای به ورقه های فلزی طلایی رنگ تبدیل شدند ورسانایی پلی استیلن به بیش از یک میلیارد بار افزایش یافت ! پس ازاین کشف حدود یک دوجین بسپارومشتقات بسپاری براثر دوپه کردن این جهش تصادفی راانجام دادند . اصولاٌ تمام این بسپارها از اتمهای کربن وهیدروژن تشکیل شده اند که در آنها واحد های تکراری تک پار به یکدیگر منصل شده وبسپارها را به وجود می آورند . برخی از واحدهای تکراری علاوه برکربن وهیدروژن ، اتمهای گوگرد یا نیتروژن نیز دارند . پلی استیلن ساده ترین بسپار رسانا ، شامل یک زنجیره کربن پیوسته است که به هر اتم کربن آن یک اتم هیدروژن متصل است . اتمهای کربن به صورت پیوندهای یک درمیان یگانه ودوگانه به هم متصل شده اند که مکانهایشان را دائماٌ در طول زنجیره مبادله می کنند ودر واقع حدواسطی بین پیوندهای یگانه ودوگانه به وجود می آید . اگرچه در ساختار های این بسپارها تشابهاتی دیده می شود ، ولی می توانند خواص کاملاٌ متفاوتی داشته باشند . در این بسپارها حساسیت به گرما وهوا ، انحلال پذیری وسهولت قالبگیری و همچنین قابلیت رسانایی الکتریکی بسته به نوع بسپار وروش سنتز آن به میزان وسیعی با هم فرق دارند . پلی پارافنیلن ، پلی تیوفن ، پلی پیرول وپلی آنیلین به خاطر مجموعه ای از خصوصیتشان به مقدار زیادی مورد توجه قرار گرفته اند ، اما پلی استیلن هنوز الگوی بسپارهای رسانا محسوب می شود واکثر مطالعات روی آن انجام میگیرد . در سال گذشته محققان B.A.S.F.A.G درآلمان غربی اعلام کردند که با دوپه کردن پلی استیلن بسیار خالص توانسته اند ماده ای با حدود یک چهارم رسانایی الکتریکی مس از نظر حجمی ودوبرابر رسانایی الکتریکی مس از نظر وزنی تولید کنند . مکانیسم دوپه کردن بسپار چنین موفقیتی را به همراه داشته است . در حالیکه رسانایی مس ونقره در حدود ۱- .cm1- 6 10 است ، رسانایی B.A.S.F در حدود ۱- .cm1- 147000می باشد . تصور می رود الکترودهای بسپاری دوام بیشتری نسبت به الکترودهای فلزی داشته باشند ، زیرا یونهایی که در تحویل وذخیره سازی بار دخالت دارند به جای این که از خود الکترودها بیایند ، از محلول سرچشمه می گیرند . به این ترتیب ، الکترودهای بسپاری از فرسایش مکانیکی مصون هستند . این فرسایش به وسیله حل شدن ورسوب سازی مجدد ماده الکترود طی چرخه های شارژ ودشارژ در باتریهای معمولی ، ایجاد می شود . علاوه براین ، باتری های بسپاری ، برخلاف باتریهای نیکل – کادمیم وباتریهای سربی ، مواد سمی ندارند وبنابراین مشکلات مربوط به دورریختن آنها به حداقل می رسد . شرکت بریجستون وشرکت قطعات الکترونیکی سیکو مشترکاٌ ، یک باتری قابل شارژ سکه مانند را با الکترود پلی آنیلین ساخته اند که چند ماه پیش در ژاپن به معرض فروش گذاشته شد . الکنرود دیگر از فلز لیتیم ساخته شده است . به طوزی که گفته میشود ظرفیت این باتری ها سه برابر ظرفیت باتریهای قابل شارژ لیتیمی موجود از همان نوع است وولتاژ آنها دو تا سه برابر باتری های نیکل – کادمیم یا یک ونیم برابر باتری های سربی اتومبیل است . سرعت دشارژ خودبه خودی این باتریها که « طول عمر » یک باتری را تعیین می کند ، نیز به میزان قابل توجهی کم تراز سرعت دشارژ خودبه خودی باتری های نیکل – کادمیم وسربی است . پیشرفت با الکترودهای بسپاری کاملاٌ امید بخش است ، ولی امکانات بالقوه بسپارهای رسانــــا از باتری ها فراتر می رود . برای این منظورچندین طرح در دست است وچندین هدف دنبال می شود . بعضی از بسپارهای دوپه شده براثر گرم شدن تجزیه می شوند واین عمل با اتلاف رساتایی آنها همراه است . با وصل کردن چنین بسپارهایی به اهم سنج می توانند به هنگام حمل ونقل داروها معین کنند که آیا این داروها در معرض دماهایی که خاصیت آنها را مورد تهدید قرار می دهد قرار گرفته اند یا خیر . قبلاٌ در ارتباط با مواد غذایی یخ زده برای این که معلوم کنند آیا این مواد در جریان حمل ونقل اشان ، نرم ومتعاقباٌ منجمد شده اند یا خیر از تشخیص دهنده هایی که در آنها بسپار های رسانا به کار رفته استفاده شده است . به طریق مشابهی می توان وجود مواد سمی که برای بسپار دوپه نشده به صورت دوپه کننده عمل می کنند را سنجید . چنانچه این بسپارها را در گاز هایی که با قرار گرفتن در معرض تابش به صورت دوپه کننده فعال در می آیند قرار دهیم ، همچنین می توانند به عنوان تشخیص دهنده تابش عمل کنند . در چندین کشور ، تحقیقاتی در باره پلی تیوفن وپلی آنیلین در دستگاههای نمایش الکتروکرومی در دست اجرا است . در این دستگاهها رنگ در نتیجه به کار بردن پتانسیل الکتریکی تغییر می کند . برای مثال ، ورقه های نازک پلی تیوفن در حالت دوپه شده قرمز رنگ ودر حالت دوپه نشده آبی پررنگ است . کاربرد نمایشی این بسپارها شامل تابلوهای اعلام ساعت حرکت هواپیماها در فرودگاهها وحرکت قطارها در ایستگاههای راه آهن وبرای آگهیهای تبلیغاتی در محلهای سرپوشیده وهمچنین در ماشینهای حساب ، کامپیوترها ، ساعتها وخلاصه هر دستگاه دیگری که در حال حاضر ازدستگاههای نمایش بلور مایع ( LCD ) استفاده می کند ، می باشد . اگرچه این بسپارها را می توان در رنگهای مختلف ساخت ، ولی در حال حاضر مشکل می توان قضاوت کرد که آیا دستگاههای نمایش الکترو کرومی مزیتهای مشخصی نسبت به دستگاههای LCD دارند یا خیر . برای این که چنین دستگاههایی عملی وقابل استفاده باشند ، هم زمان عکس العمل آنها در موقع روشن کردن کلید برق وهم طول عمر کار کرد بسپارها باید به میزان قابل توجهی بهبود یابد . همان مکانیسمی که موجب می شود بسپارها رسانا در یک دستگاه نمایش الکتروکرومی تغییر رنگ دهند ، در شیشه پنجره های معمولی نیز می تواند مورد بهره برداری قرار گیرد . لایه های بسیار نازک بسپارکه در یک الکترولیت جامد بی رنگ فرو برده شده اند وبین دو لایه از شیشه ساندویج شده اند وقتی یک پتانسیل الکتریکی به کار ببریم ، می تواند شیشه را رنگی سازد وشدت وضعف رنگ را می شود به وسیله اندازه پتانسیل تنظیم کرد . علاوه براین چون بسپارهای رسانا می توانند نور خورشید را جذب کنند ، مورد توجه محققینی که روی سلولهای انرژی خورشیدی کار می کنند قرار گرفته اند . ولی تا به امروزبازده تبدیل آنها مایوس کننده بوده است . همچنین بسپارهای رسانا انرژی الکترومغناطیسی را در فر کانسهای پایین جذب می کنند وبنابراین می توانند به عنوان سپر الکترومغناطیسی برای متوقف کردن نشت تابش از ترمینالهای کامپیوتر به کار برده شوند . در حال حاضر برای این منظور از پلاستیکهای پرشده از فلز یا کربن استفاده می شود ، ولی فرآیند پذیری ورسانایی بالاتر بسپارهایی که بطور همگن دوپه شده اند مزیتهای ویژهای به این ماده بخشیده است . خواص از دست دهی زیاد ریز موج که اخیراٌ برای پلی آنیلین گزارش شده است می تواند آینده خوبی برای این کاربرد ویژه داشته باشد . بسپارهای دوپه شده به عنوان مسیرهای رسانایی در مدارهای چاپی ، در ترانزیستورها وبه عنوان جانشین برای اتصالهای متداول نیم رسانا مورد آزمایش قرار گرفته اند ، ولی کار آیی آنها تاکنون به پای موادی که در حال حاضر مورد استفاده اند نمی رسد . با وجود این ، کوشش هایی که برای بهبود واصلاح سنتز بسپارها به عـمل می آید تا مولکولهایی با جهت یابی بهتر ونقصهای کمتر بسازند وهمچنین پیشرفتهایی که در فن دوپه کردن پیداشده بی شک به بهبود بارزی در کارآیی این بسپارها منجر خواهد شد . بسپارهای رسانا به خاطر خواص نوری غیر عادی که دارند برای استفاده در تولید قریب الوقوع کامپیوترهای نوری در نظر گرفته شده اند . بدن انسان وسیله دیگری است که بسپارهای رسانا می توانند روزی در آن نقش داشته باشند . چون بعضی از بسپارها بی اثر وپایدارند به عنوان عصبهای مصنوعی در نظر گرفته شده اند . به خصوص تصور می شود که پلی پیرول غیر سمی باشد وبتواند به طور قابل اعتمادی بار الکتریکی مناسبی را تحویل دهد . یون دوپه کننده در این جا ممکن است هپارین  باشد که یک ماده شیمیایی است واز لخته شدن خون جلوگیری می کند ومعلوم شده که به طور مؤثری به عنوان دوپه کننده در پلی پیرول عمل می کند . بسپارها می توانند وقتی در داخل بدن کار گذاشته می شوند وبا مولکولهای همزاد دارو دوپه می شوند ، به عنوان سیستمهای درونی تحویل دارو عمل کنند . موقعی که بسپار با به کار بردن یک پتانسیل الکتریکی برنامه ریزی شده ، به حالت خنثای خود برگردد ، دارو آزاد می شود . وضع بسپارهای رسانا در نیمه سالهای ۱۹۸۰از بسیاری جهات شبیه به وضع بسپارهای مرسوم ۵۰ سال پیش است . اگر چه این بسپارها در اطراف واکناف دنیا در آزمایشگاهای مختلف سنتز وبررسی شدند ، ولی از نظر فنی موقعی مفید واقع شدند که اصلاحات وتغییرات شیمیایی برروی آنها انجام گرفت واین کار سالها به طول انجامید . به همین ترتیب خواص فیزیکی وشیمیایی بسپارهای رسانا باید با کاربرد مورد نظر تطبیق داده شوند تا محصولی که عرضه می شود از نظر اقتصادی موفق باشد .صرفنظر از کاربردهای عملی که ممکن است برای بسپارهای رسانا پیدا شود ، مطمئناٌ این مواد در سالهای آینده با پدیده هایی جدید وغیر منتظره ، تحقیقات پایه را به مبارزه می طلبند . تنها گذشت زمان است که معلوم خواهد کرد ، آیا تاثیر این رساناهای پلاستیکی جدید به پای پلاستیکهای عایق خواهد رسید یا نه . ح- ساخت پلاستیک آهنی ساخت ترکیبی با حالت ارتجاعی پلاستیک واستحکام ومقاومت آهن ، می تواند کاملاٌ شکل همه دستگاههای روی کره زمین را تغییر دهد . دکتر ریک کلاوس [۵] ترکیبی ساخته است که در مورد آن گفته است « کارهای زیادی روی این ترکیب انجام داده ایم ، می توانیم آن را تا۷۰ – درجه سانتی گراد سرد وتا ۳۷۵ درجه سانتی گراد داغ کنیم ، می توانیم آنرا بپزیم ، می توانیم آنرا منجمد کنیم .همچنین جریان برق زیاد وولتاژهای بالا را از آن رد کردیم وآنرا با چکش کوبیدیم » . اگر این اختراع موفقیت آمیز که « لاستیک آهنی » نام دارد به بازار بیاید می تواند هزاران محصول رابه کلی تغییر شکل دهد . تلویزیونهایی را تصور کنید که تا می شوند ودرون جیبتان قرار میگیرند ، لپ تاپ ونلفن های همراه نشکن ، اتومبیلهایی که بدنه اشان برای همیشه سالم می ماند ولی آنقدر محکم هستند که صدمه ای به سرنشینان آنها وارد نمی شود ، اسباب بازی هایی را تجسم کنید که هیچ وقت خراب نمی شوند ونمی شکنند . بـا این ماده می توان اعضاء وبافتهای مصنوعی ساخت ، نسل جدیدی از هواپیماها وفضاپیماها که بالهای انعطاف پذیر مثل بال پرندگان دارند ساخته خواهد شد. کلاوس می گوید : « هیچ ماده دیگری را نمی شناسیم که چنین خواصی داشته باشد ، وفکر می کنیم کاربردهای بسیار علمی برای این محصول به وجود آید » . نام فرآیندی که برای ساخت لاستیک آهنی به کار گرفته شده است ، فرآینــد « انبـــاشتن الکتروستـــــاتیک » یا ای . اس .آ( E.S.A) می باشد . با این که این ماده تحول عظیمی در افکار به وجود آورده است ، اما کاربردهای آن هنوز هم جنبه تئوریک دارند وباید روی آن کارهای زیادی انجام بگیرد . لاستیک آهنی ممکن است یک شمشیر دولبه باشد ، کلاوس اظهار می دارد : در ظاهر ، تصور این که بتوان دستگاههایی ساخت که خراب نشدنی باشند ، خیلی جالب وایده آل به نظر می رسد ، ولی آن روی دیگر سکه این است که داریم اشیایی می سازیم که نابود نشدنی هستند . این امر می تواند سودمند یا مضر باشد ، بستگی دارد به این که چگونه وبرای ساخت چه محصولاتی از آن استفاده می کنیم . نتیجه گیری : در عمل سه رخداد را می توان آغازگر عصر پلاستیکها توصیف نمود : نخستین آنها در سال ۱۸۳۹ بود که گودیر پدیده وولکانش را ابداع کرد ، دومین رخداد تهیه نخستین پلاستیک پیروکسیلین « سلولوئید » در سال ۱۸۶۸ بود و سومین رخداد معرفی نخستین پلاستیک کاملاٌ مصنوعی توسط باکلند در سال ۱۹۰۹ بود . علی رغم معایب استفاده از پلاستیکهای مصنوعی که به اعم آنها اشاره شد ، تا آنجا که امکان دارد می توان به مزایای این دسته بزرگ از ترکیبات توجه کرد وبقدری این بحث گسترده است که هر چقدر در مورد آن ها اطلاعات کسب کنیم ، باز هم نکات بیشماری باقی می ماند. دسته های مختلف پلاستیک ها مانند پلی اولفین ها ، پلی اکریلیک ها ، پلی استیرن ها ، پلی وینیل ها ، فلوئورو بسپارها ، پلی آمیدها ، پلی استالها و …. را باید به صورت کامل وبا دید وسیعتری بررسی نمود . در حال حاضر عصر جدیدی در صنعت تولید پلاستیک شروع شده است وآنهم عصر تولید پلاستیکهای گیاهی زیست تخریب پذیر است که دو عیب بــــزرگ ( تجدید ناپذیر بودن وهدر دادن منابع نفتی محدود جهان ) پلاستیک های کنونی را ندارند . ساخت ترکیبی با حالت ارتجاعی پلاستیک واستحکام ومقاومت آهن ، می تواند کاملاٌ شکل همه دستگاههای روی کره زمین را تغییر دهد . در ساخت بسیاری از قطعات سرامیکی ، استفاده از پلیمرهای با نقطه ذوب پایین ، به ویژه پلاستیکها ، ضروری است . مشتریان اصلی برای غذاهای گران وعجیب پلاستیکی ، البته افرادی خواهند بود که دارای رژیم لاغری هستند . در مقایسه با تخته تهیه شده از خرده چوبهای معمولی ، تخته تهیه شده از چوب دارای پیوندهای عرضی( چوبهای پلاستیکی شده ) ، صافتر ، صیقلی تر ، براق تر ومتراکم تر است . استفاده از پلاستیکها در شکل دهی وطراحی قطعات سرامیکی روش جدیدی است که در سی سال اخیر مورد استفاده قرار گرفته است . می توان این طور قلمداد نمود که در آیندهای نه چندان دور پلاستیکها جای بعضی از غداهای کنونی ، فلزات ، رساناها ، سرامیکها وچوبهای طبیعی و…. را بگیرند .